Η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων έπρεπε να γίνει τραπεζικά έως τις 21/12. Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν εχει καταβληθεί , οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ή του νομίμου εκπροσώπου αυτού (για την περίπτωση εταιρείας κλπ), ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Κοινωνικοί Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Οι εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, οι οποίες πλέον θεωρούνται ως ημέρες υποχρεωτικής αργίας βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (αρθ. 4 ΒΔ 748/1966, άρθρο 42 Ν. 4554/2018 και άρθρο 60 Ν. 4808/2021) είναι οι εξής: η 25η Δεκεμβρίου (Χριστούγεννα), η 26η Δεκεμβρίου (δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων), η 1η Ιανουαρίου (Πρωτοχρονιά) και η 6η Ιανουαρίου (εορτή των Θεοφανίων).
Σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις γιορτές. Επίσης δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό), με την ημέρα υποχρεωτικής αργίας
- Για τις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν:
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.
- Για τις επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν:
Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν δικαιούνται:
1) αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
2) στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό:
α) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, οφείλεται το 1/25 του 2 συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν
β) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές απ’ το νόμο αργίες, οφείλεται μόνον προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου ημερομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν όταν οι αργίες εμπίπτουν σε μία από τις εργάσιμες ημέρες.
Φέτος η 26η Δεκεμβρίου συμπίπτει με την ημέρα της Κυριακής, με αποτέλεσμα να ισχύουν τα εξής:
α) Καταρχήν, δεν γεννάται θέμα μεταθέσεως της εορτής σε άλλη εργάσιμη μέρα, διότι όπως είναι γνωστό τόσο για τον ιδιωτικό, όσο και το Δημόσιο τομέα καταργήθηκαν οι διατάξεις περί μεταθέσεως των αργιών, όταν συμπίπτουν με ημέρα Κυριακή (άρθρο 7 του Ν.1400/83).
Για τους μισθωτούς που δεν θα απασχοληθούν κατά την 26η Δεκεμβρίου ισχύουν τα εξής:
α) οι ημερομίσθιοι που δεν θα απασχοληθούν για λόγους που δεν οφείλονται σ’ αυτούς, θα πάρουν το συνήθως καταβαλλόμενο για τη συγκεκριμένη ημέρα ημερομίσθιό τους.
β) οι επί μηνιαίο μισθό, δεν δικαιούνται άλλη αμοιβή πέρα από το καταβαλλόμενο μισθό τους.
Για τους μισθωτούς που θα απασχοληθούν κατά την 26η Δεκεμβρίου ισχύουν τα εξής:
α) οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το συνηθισμένο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, για όσες ώρες απασχοληθούν.
β) οι επί μηνιαίο μισθό θα λάβουν τόσα ωρομίσθια όσες ώρες απασχοληθούν και προσαύξηση 75% στο νόμιμο ωρομίσθιό τους.
Επιπλέον οι εργαζόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
- Εάν η απασχόληση τόσο των ημερομισθίων, όσο και των επί μηνιαίο μισθό κατά τις παραπάνω ημέρες αργίας είναι πέρα των 40 ωρών, οφείλεται εκτός από την προσαύξηση και πρόσθετη αμοιβή λόγω υπερεργασίας κλπ.
- Τα ημερομίσθια των ημερών αργίας τα δικαιούνται και οι μισθωτοί που βρίσκονται σε άδεια, χωρίς να προσμετρήσουν όμως τη μέρα αυτή στις εργάσιμες μέρες της άδειάς τους. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό δεν θα πάρουν πρόσθετο ημερομίσθιο για την αργία, αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα προσμετρηθεί η ημέρα της αργίας στις εργάσιμες ημέρες της άδειάς τους.
- Δεν δικαιούνται το ημερομίσθιο οι μισθωτοί που θα απέχουν από την εργασία τους για τους δικούς τους λόγους, αν η επιχείρηση λειτουργεί νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις αργίες.
Θράσος Μίαρης
Αντιπρόεδρος Φορολογουμένων Ελλάδας
Ειδικός Σύμβουλος ΕΕΑ